Şehzade Zevceleri. Osmanlı Hanedanı Gelinleri 1850 - 1923

This preview is optimized for search engines like Google and does not show the actual layout of the book. For a look inside the book, please click on the cover.

FİHRİŞT

GİRİŞ

I. SULTAN ABDÜLMECİD GELİNLERİ
1. Şehzâde Ahmed Kemaleddin Efendi Zevceleri
2. Şehzâde Ahmed Nûreddin Efendi Zevceleri
3. Şehzâde Mehmed Burhâneddin Efendi Zevceleri
3.1. Şehzâde İbrahim Tevfik Efendi Zevceleri
4. Şehzâde Selim Süleyman Efendi Zevceleri
4.1. Şehzâde Mehmed Abdülhalim Efendi Zevcesi
4.2. Şehzâde Mehmed Şerafeddin Efendi Zevceleri

II. SULTAN ABDÜLAZİZ GELİNLERİ
1. Şehzâde Yusuf İzzeddin Efendi Zevceleri
2. Şehzâde Mahmud Celaleddin Efendi Zevcesi
3. Şehzâde Mehmed Şevket Efendi Zevceleri
3.1. Şehzâde Mehmed Cemaleddin Efendi Zevcesi
4. Şehzâde Mehmed Seyfeddin Efendi Zevceleri

III. SULTAN V. MURAD GELİNLERİ
1. Şehzâde Mehmed Salahaddin Efendi Zevceleri
1.1. Şehzâde Ahmed Nihad Efendi Zevceleri
1.2. Şehzâde Osman Fuad Efendi Zevcesi

IV. SULRAN II. ABDÜLHAMİD GELİNLERİ
1. Şehzâde Mehmed Selim Efendi Zevceleri
2. Şehzâde Mehmed Abdülkadir Efendi Zevceleri
3. Şehzâde Ahmed Nuri Efendi Zevceleri
4. Şehzâde Mehmed Burhaneddin Efendi Zevceleri
5. Şehzâde Abdürrahim Hayri Efendi Zevceleri
6. Şehzâde Ahmed Nureddin Efendi Zevcesi
7. Şehzâde Mehmed Abid Efendi Zevceleri

V. SULTAN V. MEHMED REŞAD GELİNLERİ
1. Şehzâde Mehmed Ziyaeddin Efendi Zevceleri
2. Şehzâde Ömer Hilmi Efendi Zevceleri

VI. BİBLİYOGRAFYA

GİRİŞ

Osmanlı İmparatorluğunda Şehzâdelerin nikâhlanmaları I. Ahmed dönemine kadar görülmektedir^[1]. Ama I. Ahmed (Saltanatı: 1603 – 1617) kendi kardeşi Mustafa’yı Kardeş Katli Kanunu uyarınca idam ettirmediğinden Şimşirlik Sistemi hayata geçmiş oldu ^[2]. Artık Şehzâdelerin çocuk sahibi olmaları yasaklanmıştı ve bu durum II. Mahmud dönemine kadar devam etmiştir^[3]. Tanzimat devrinde Osmanlı’nın Avrupa’ya yakınlaşma Politikası yüzünden Şehzadelerinde gene çocuk sahibi olmalarına müsaade edildi. Bu tarihten itibaren Osmanoğulları çoğalmaya başladı ve 1924 yılında sürgüne gönderilmelerinde Hanedan mensubu olarak 150 kişi vardı^[4].

Sultan I. Ahmed döneminden önce Şehzadelerin evlenmelerine Sancağa çıkmalarından sonra müsaade ediliyordu^[5]. Tanzimatta ise bütün engeller kaldırılmıştır. İkinci Meşrutiyet döneminde Şehzadeler Hanedan Konseyi’nin onayı üzerine evlenebilirlerdi. Bu dönemde Hanedan Konseyine karşı gelip evlenen Şehzadelerden özellikle Abdülkadir Efendi dikkat çekmektedir^[6]. Hanedanı’nın sürgün yıllarında Halife Abdülmecid Efendi tarafından tanınmayan izdivaclarda olmuştur. Hanedan Konseyi ve Halife’nin tanımadığı bu izdivaclardan dünyaya gelen çocuklar resmii olarak Hanedan Mensubu kabul edilmemişlerdir^[7].

Osmanoğullarında I. Süleyman devrine kadar Cariye ilişkileri pek görülmemektedir, ama I. Süleyman’dan sonra Padişahların Cariye ilişkileri çoğalmıştır ve 19. YY kadar devam etmiştir^[8]. Tanzimattan sonra Osmanoğullarında tekrar nikâh ile evlenme yaygınlaşmaya başladı^[9]. İkinci Meşrutiyet döneminde Cariyelik kanunen ilga edildiğinden artık resmii evlilikler mecburi olmuştu^[10].

Bir kaç istisna dışında bütün Şehzadelerin birden fazla zevceleri vardı ve boşanmalarda oluyordu^[11]. Özellikle İkinci Meşrutiyet döneminde Şehzadelerin boşanmaları yoğunlaşmıştır^[12].

Şehzade zevceleri genelde Kafkas kökenli idi^[13]. İkinci Meşrutiyet devrinde İmparatorluğun yüksek ailelerine mensup Hanımlarla evlenmeler başlamıştır^[14]. Osmanoğullarının sürgüne gönderilmelerinden sonra Kafkasyalı hanımlarla evlenmeler son buldu^[15].

Mayıs 2016
Salomé B. Woronzow

…

^[1] Yılmaz Öztuna: Devletler ve Hanedanlar – 2. Cilt, Ankara 1989

^[2] İsmail Hakkı Uzunçarşılı: Osmanlı Tarihi – III. Cilt 1. Kısım, İstanbul 2003

^[3] İsmail Hakkı Uzunçarşılı: Osmanlı Tarihi – III. Cilt 1. Kısım, İstanbul 2003

^[4] Ekrem Buğra Ekinci: Sürgündeki Hanedan, İstanbul 2015

^[5] Leslie Peirce: The imperial Harem, Oxford 1993

^[6] Nahit Sırrı Örik, Bilinmeyen Yaşamlarıyla Saraylılar, İstanbul 2002

^[7] Yılmaz Öztuna: Devletler ve Hanedanlar – 2. Cilt, Ankara 1989

^[8] Yılmaz Öztuna: Devletler ve Hanedanlar – 2. Cilt, Ankara 1989

^[9] Cevdet Kırpık: Haremin son yüzyılı, İstanbul 2012

^[10] Cevdet Kırpık: Haremin son yüzyılı, İstanbul 2012

^[11] Yılmaz Öztuna: Devletler ve Hanedanlar – 2. Cilt, Ankara 1989

^[12] Yılmaz Öztuna: Devletler ve Hanedanlar – 2. Cilt, Ankara 1989

^[13] Leyla Açba: Harem Hatıraları, İstanbul 2010

^[14] Yılmaz Öztuna: Devletler ve Hanedanlar – 2. Cilt, Ankara 1989

^[15] Afife Rezzemaza: Saraydan Sürgüne, İstanbul 2013