Wyżej wspomniane określenie nie znajduje właściwego odpowiednika w języku polskim. Ten ściśle amerykański i niejednoznaczny termin kulturowy oznacza genetycznie nieamerykańską, zaszczepioną w Nowym Świecie i tu rozwiniętą treść: kalwińską teologię i teodyceę, purytańską moralistykę i koncepcję życia, niemiecką idealistyczną (kantowsko-heglowską) metafizykę (filozofię „transcedentalną” w Ameryce) oraz bezkrytyczną imitację kultury europejskiej w warunkach amerykańskich, a także absolutystyczno-uniwersalistyczne i formalistyczno-dogmatyczne tendencje w etyce.
Inhaltsverzeichnis (Spis treści)
- Ocena purytanizmu i tzw. „genteel tradition” jako antytezy założeń antropologicznych i aksjologicznych Santayany
- Santayana a „genteel tradition”
- Znaczenie terminu „genteel tradition”
- Dzieła Santayany będące wyrazem krytyki „genteel tradition”
- Uzasadnienie przyjęcia się oraz rozwoju „genteel tradition” w społeczeństwie amerykańskim wg Santayany
- Krytyka Ameryki jako młodego kraju o starej mentalności
- Przeciwstawienie się ograniczeniom „genteel tradition”
- Ocena purytanizmu z punktu widzenia Santayany
- Purytanizm jako ograniczenie naturalnego rozwoju istoty ludzkiej
- Przeciwstawienie się umysłowości purytańskiej – budowa nowej, koncepcji etycznej i hierarchii wartości
- Rola natury i harmonii w postępie duchowym podmiotu
Zielsetzung und Themenschwerpunkte (Cele i główne wątki)
Praca przedstawia krytyczną analizę "genteel tradition", a zwłaszcza purytanizmu, w kontekście myśli George'a Santayany. Autor analizuje genezę i konsekwencje tego nurtu dla rozwoju amerykańskiej kultury i tożsamości. W szczególności koncentruje się na ograniczeniach, jakie "genteel tradition" nakłada na jednostkę i jej rozwój duchowy.
- Krytyka "genteel tradition" jako antytezy filozofii Santayany
- Rola purytanizmu w kształtowaniu amerykańskiej tożsamości
- Wpływ "genteel tradition" na rozwój amerykańskiej myśli humanistycznej
- Ocena ograniczeń i szkodliwych konsekwencji purytanizmu
- Alternatywne podejście do rozwoju człowieka i jego szczęścia
Zusammenfassung der Kapitel (Streszczenia rozdziałów)
- Pierwszy rozdział omawia pojęcie "genteel tradition" i jego znaczenie w kontekście amerykańskiej kultury. Prezentuje główne cechy tej formacji intelektualnej, a także dzieła Santayany, które stanowią jej krytykę.
- Drugi rozdział analizuje purytanizm jako kluczowy element "genteel tradition". Autor prezentuje krytyczne spojrzenie na purytanizm, zwracając uwagę na jego ograniczenia dla rozwoju jednostki i rozwoju duchowego.
- Trzeci rozdział koncentruje się na roli natury i harmonii w rozwoju człowieka. Santayana argumentuje, że powinniśmy podążać za własną naturą i dążyć do harmonijnego rozwoju, odrzucając sztywne i dogmatyczne reguły purytańskie.
Schlüsselwörter (Słowa kluczowe)
Purytanizm, "genteel tradition", George Santayana, antropologia, aksjologia, rozwój duchowy, szczęście, natura, harmonia, krytyka kulturowa, amerykańska tożsamość.
- Citation du texte
- Anna Dabek (Auteur), 2007, Ocena purytanizmu i tzw. „genteel tradition” jako antytezy założeń antropologicznych i aksjologicznych Santayany, Munich, GRIN Verlag, https://www.grin.com/document/305726
